در تاریخ 17/3/2015 بود که دولت افغانستان حضور داعش در این کشور را رسما تایید کرد. اما منابع مختلف اطلاع رسانی داخلی و خارجی در حدود یکسال قبل از دولت افغانستان حضور داعش را در کشور افغانستان تایید کرده بودند. اولین برخورد های داعش با طالبان بود که خبر ساز شد و رسانه ها آن را انعکاس دادند. فعالیت های داعش در جنوب و جنوب شرق افغانستان در اوایل حضورش بر ادعای همکاری و حمایت پاکستان و سازمان استخباراتی این کشور ISI با این گروه صحه گذاشت. اما درگیری میان دو گروهی که از یک منبع حمایت می شوند چی دلیلی می تواند داشته باشد؟
طالبان و داعش هر دو برای احیای حکومت اسلامی و برگشت به صدر اسلام تلاش می کنند، گروه طالبان از زمان تاسیس و به قدرت رسیدن و تا فعالیت های جنگی چریکی امروزی به دنبال تاسیس حکومت اسلامی در قالب دولت – ملت مشخص افغانستان است و تمام تلاش خود را میکند تا در افغانستان یک حکومت اسلامی بسازد، اما داعش از روز اول تاسیس و از همان روز های ابتدایی اش به دنبال تاسیس امپراطوری اسلامی است که قسمت های زیادی از منطقه را در بر میگیرد. همین دیدگاه مختلف میتواند یکی از اصلی ترین دلایل بر خورد دو گروه در افغانستان شود.
بعد از چندین برخورد میان دو گروه طالبان و داعش، اخبار زیادی در ارتباط به قوماندانان طالبان نشر گردید که به داعش پیوسته اند و از رهبر داعش اعلام حمایت و بیعت کردند. جواب این سوال که کدام افراد و چرا از طالبان جدا شده و به داعش پیوستند بسیار آسان معلوم میشود. داعش حوزه ی به مراتب گسترده تری نسبت به طالبان از نگاه جغرافیایی برای خود و ایجاد حکومت اسلامی متصور است و این دیدگاه افراد مسلح خارجی (غیر افغانی) که به نام جهاد با طالبان همراه بودند را تشویق میکند تا به آنها به پیوندند. به عنوان مسال افراد وابسته و جنگجویان حرکت اسلامی ازبکستان از گروه های هم پیمان القاعده که با طالبان هم رابطه نزدیک دارد، از همان اوایل گرایش زیادی به سمت داعش داشتند و در ادامه هم افرادی زیادی از این گروه که با طالبان همکار بود به داعش پیوستند.
اعلام طالبان در سفر به قطر که نمیخواهند خاک افغانستان علیه کشور دیگری مورد استفاده قرار گیرد و هیچ برنامه ای در خارج از افغانستان نداشته و از چنین برنامه های حمایت نمیکنند، افراد زیادی از خارجی های طالبان را که به جنگجویان خویش وعده رسیدن به سرزمین موعود پدری را می دادند، نا امید ساخت و موجبات پیوستن شان به داعش را فراهم نمود. رهبری حرکت اسلامی ازبکستان را اکنون عثمان غازی بعهده دارد که به دلیل غایب بودن رهبر طالبان چند سال پیش از همکاری با طالبان کنار رفت و با تعداد هر چند اندک اما یک گروه منسجم به سمت شمال افغانستان حرکت کرد و گفته میشود در مناطق از ولایت بدخشان جابجا شده اند.
حضور مبلغین داعش در کشور های تاجکستان و ازبکستان و دیگر کشور های آسیای میانه پر رنگ بوده است و ما شاهد سفر تعداد زیادی از جوانان این کشور ها به طرف سوریه و عراق هستیم که به داعش پیوسته اند. به نظر میرسد گروه حرکت اسلامی ازبکستان بتواند در آینده نه خیلی دور برای خود قدرت و اقتداری در شمال افغانستان بسازد و افراد بسیاری را از کشور های آسیای میانه گرد هم آورد.
حضور داعش در شمال میتواند تا اندازه زیادی نقش و اهمیت طالبان را برای روسیه و چین کاهش دهد، مساله ی که طالبان به هیچ وجه از آن راضی نیستند و در این اواخر بیشتر درگیری های دو گروه بر سر نفوذ بر مناطق شمال کشور افغانستان بوده است.
داعش بصورت کلی در افغانستان توانسته است که افراد زیادی از بنیاد گرا ها و جنگجویان کشور های آسیای میانه را به خود جلب کند. طوریکه اگر کشور های آسیای میانه برای مقابله با داعش با دولت افغانستان به صورت جدی همکاری نکنند، طولی نخواهد کشید که داعش فعالیت های خود در این کشور ها را نیز گسترش دهد.
